Functionele en Dissociatieve Neurologische Symptomen

Visuele symptomen
Visuele symptomen kunnen functioneel of dissociatief zijn. De volgende symptomen zijn veelvoorkomend:
Wazig zicht
Patiënten klagen dat het zien af en aan wazig is. Soms is er ook dubbelzien. Dit symptoom is het gevolg van 'convergentie spasme', waarbij één oog naar binnen gedraaid staat, richting de neus. Het is een normale oogbeweging, maar wordt overactief bij patiënten met functionele symptomen.
Licht overgevoeligheid (fotofobie)
Dit komt veel voor bij het Chronisch Vermoeidheidssyndroom, en komt ook voor bij functionele verlamming en gevoelsstoornissen. De overgevoeligheid voor licht is vaak eenzijdig, aan dezelfde kant als de verlamming. Soms verergert fel licht de verlamming.
Gebruikmaken van een zonnebril is een begrijpelijke reactie. Het probleem daarvan is dat de ogen veel gevoeliger worden voor licht. Het is beter de ogen stap-voor-stap te laten wennen aan steeds wat meer licht.
Verminderd zicht
Verminderd zicht of blindheid
Minder vaak voorkomend zijn klachten van verminderd zicht in één of beide ogen. Soms is er totale blindheid. Hierbij kan worden vastgesteld dat er functionele blindheid is, omdat de pupilreacties normaal zijn en de ogen reageren op bewegende objecten. Bij functionele visuele symptomen komt een verschijnsel voor dat 'tubulair veld defect' heet, waarbij het zicht als het ware tunnelvormig is (ook wel 'koker visie'). De afbeeldingen hiernaast laten dat zien. Bij onderzoek van de ogen is dit goed vast te stellen, door op verschillende afstanden het gezichtsveld te meten.
Vlekjes zien
Patiënten kunnen sneeuw-achtige effecten in hun gezichtsveld ervaren. Dat kan het gevolg zijn van een oog- of hersenaandoening, maar komt ook zonder verklaring voor. Iedereen die naar een helder oppervlakte kijkt, ziet zwarte vlekjes of puntjes in het gezichtsveld bewegen. Sommige mensen valt dit meer op dan anderen, sommigen helemaal niet. Om die aandacht voor de vlekjes te verminderen helpt het te weten dat de vlekjes weinig te betekenen hebben.
Een vergelijkbaar fenomeen is het als het ware 'vasthouden' van beelden. Hierbij blijven beelden waar lang naar gekeken of waarop gefixeerd is, voor de ogen te zien nadat ergens anders naar gekeken wordt (vooral bij bewegende beelden). Ook hierbij moeten oogheelkundige en structurele neurologische oorzaken uitgesloten worden. Als dit een functioneel symptoom is, dan is dit vergelijkbaar met het vlekjes zien: de hersenen filteren niet goed wat belangrijk is en wat niet, waardoor er teveel aandacht is voor beelden die overbodig zijn.


'Tubulair' of tunnelvormig zien, zoals in dit plaatje is te zien, is een teken van functionele visuele symptomen.
Tijdens het onderzoek blijkt dat op iedere afstand dezelfde afwijking gevonden wordt, iets wat niet goed verklaard kan worden vanuit de oogheelkunde, maar past bij functionele symptomen.
"Spiraal velden" worden gezien bij normale visuele veld testen, en kunnen een aanwijzing zijn voor functionele visuele symptomen.