Depressie en een sombere stemming komen veel voor bij functionele stoornissen.

Deze website is niet gemaakt om hier gedetailleerd over te schrijven. Het volgende is belangrijk:

1. Als u depressieve klachten of een sombere stemming hebt, betekent dat niet dat daar de oorzaak van uw symptomen ligt. Het kan zijn dat u liever niet over depressie en somberheid met uw arts spreekt omdat u het verband met uw lichamelijke klachten niet ziet of dat u bang bent dan niet serieus te worden genomen. Maar, een goede arts behoort naar deze klachten te vragen, bij veel diagnoses die hij overweegt. De kwaliteit van uw leven hangt namelijk niet alleen af van uw lichamelijke klachten, maar ook van hoe u ‘in uw vel’ zit.

2. Toegeven dat u klachten heeft van somberheid en depressie, betekent niet dat u niet goed bij uw hoofd bent of dat de klachten ‘tussen de oren’ zitten. Veel mensen lijken een direct verband te leggen tussen symptomen van somberheid en depressie en niet goed bij hun hoofd  zijn. Ook ligt er een taboe op deze klachten. Dat is jammer: er zijn veel mensen met somberheid en depressie die goed zijn te helpen. Het kan moeilijk zijn om te besluiten hierover te spreken, maar er kan  een last van uw schouders vallen als u hier wel over praat. Lees hierover ook de pagina 'psychologie, ik ben toch niet gek?!'.

3. De meest voorkomende oorzaak van somberheid bij patiënten met functionele symptomen is somberheid over de symptomen zelf. Hoe gaat dit verder? Waarom gelooft niemand mij? Word ik gek? Zal ik (verder) geïnvalideerd raken? Dat is heel begrijpelijk, maar dat betekent niet dat het geen somberheid is, en dat er misschien wel over gesproken moet worden.

Veel patiënten weten niet wat er precies wordt verstaan onder de diagnose depressie. Hieronder staan de criteria die we daarvoor in Nederland gebruiken. Depressie kan gediagnosticeerd worden terwijl  de patiënt zich niet somber voelt, maar andere klachten heeft. Klachten die passen bij een depressie zijn: nergens zin in hebben, geen energie hebben, vermoeid zijn, slecht kunnen concentreren, verstoorde slaap en veranderde eetlust bijvoorbeeld.  Het is belangrijk deze klachten te onderkennen, omdat er mogelijk iets aan gedaan kan worden.

Depressie

Volgens de DSM-IV-TR-criteria voor de diagnose van een ernstige depressieve episode moeten één of twee van de volgende elementen aanwezig zijn:

A. Gedeprimeerde stemming (1) of verlies van belangstelling of genoegen (2).

Bij deze twee criteria moet worden uitgesloten dat ze zijn veroorzaakt door een lichamelijke aandoening of stemmingsincongruente wanen of hallucinaties. Het volstaat om één van deze symptomen te hebben indien het gepaard gaat met minstens vier van de volgende symptomen:

a) Veranderende eetlust en duidelijke gewichtstoename of gewichtsverlies.

b) Verstoord slaappatroon of slapeloosheid of meer slapen dan normaal.

c) Veranderingen in activiteitenniveaus, rusteloosheid of zich beduidend langzamer bewegen dan normaal.

d) Vrijwel alle dagen vermoeidheid of energieverlies.

e) Gevoel van schuld, hulpeloosheid, bezorgdheid, en/of vrees.

f) Verminderde capaciteit om zich te concentreren of besluiten te nemen.

g) Suïcidale gedachten.

B. De symptomen voldoen niet aan de criteria voor een gemengde episode.

C. De symptomen veroorzaken klinisch significant lijden of belemmering in sociale, beroepsmatige of andere belangrijke omstandigheden.

D. De symptomen zijn niet het gevolg van directe fysiologische effecten van middelengebruik (bijvoorbeeld drugs of medicatie) of een somatische aandoening (bijvoorbeeld hypothyreoïdie).

E. De symptomen kunnen niet beter worden verklaard door rouw, bv. na het verlies van een geliefde persoon, de symptomen duren langer dan twee maanden of worden gekenmerkt door belemmering in het functioneren, preoccupatie met waardeloosheid, suïcidale gedachten, psychotische symptomen of psychomotorische retardatie.

Er kan onderscheid gemaakt worden in de ernst van een depressie aan de hand van het aantal symptomen, hierbij dient wel in ogenschouw te worden genomen dat de mate van lijdensdruk voor het grootste gedeelte de ernst van een depressie bepaalt.