Wat zijn functionele verlammingen?

Functionele verlammingen zorgen voor zwakte van armen of benen doordat het zenuwstelsel niet goed werkt. De symptomen zijn zelden blijvend. Zij worden niet veroorzaakt door schade in het zenuwstelsel, zij zijn nie 'structureel'van aard.

Patiënten met functionele uitvalsverschijnselen hebben klachten die beperkend en beangstigend kunnen zijn, zoals problemen met lopen, een zwaar gevoel van een arm of been, het laten vallen van voorwerpen en het gevoel dat een arm of been niet normaal voelt, of zelfs als vreemd wordt ervaren.

Voor de patiënt en de arts lijkt het vaak alsof er een infarct of bloeding in de hersenen heeft plaatsgevonden of er wordt gedacht aan MS. Echter, in tegenstelling tot deze aandoeningen, is er bij functionele stoornissen geen schade in het zenuwstelsel, wat betekent dat de symptomen of klachten zeker kunnen verbeteren of zelfs verdwijnen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Bij voorkeur wordt de diagnose gesteld door een neuroloog.

Patiënten met functionele symptomen hebben uitval in een typerend (voor de neuroloog herkenbaar) patroon. Bij functionele uitvalsverschijnselen werken alle onderdelen van het zenuwstelsel afzonderlijk goed, maar er gaat iets mis in de samenwerking van die onderdelen.

De arts kan specifieke lichamelijke tekenen van functionele uitvalsverschijnselen hebben gevonden terwijl hij u onderzocht. Hij stelt zo de diagnose op dezelfde manier als bij de ziekte van Parkinson (waar ook geen test of scan voor is).

Hieronder worden tekenen van functionele uitval beschreven. Ze helpen de arts bij het stellen van de diagnose.

- De kracht van een arm of been zakt opeens in tijdens het onderzoek. Veel patiënten met functionele uitval merken dat de kracht van arm of been minder wordt als ze meer hun best doen.

- Hoover's teken. Bij deze test kan blijken dat het aangedane been meer kracht heeft als bepaalde  spieren  van het andere, goed functionerende  been, worden aangespannen. Deze test kan gebruikt worden om het aangedane been te trainen weer normaal te gaan bewegen.

- Slechter lopen dan op grond van de kracht van de benen is te verwachten, past bij functionele symptomen.  Dat komt niet doordat de patiënten niet hard genoeg proberen te lopen, maar is een typerend onderdeel van functionele uitval.

Normale scans en testen kunnen helpen bij het stellen van de diagnose, maar de diagnose wordt voornamelijk gebaseerd op het verhaal van de patiënt en het lichamelijk onderzoek.

Beeld ik me deze symptomen dan in?

Nee, de symptomen zijn echt. Hierover kunt u meer lezen op de pagina 'Tussen de oren?!'.

Hoe ontstaan functionele symptomen?

Functionele symptomen ontstaan door verschillende oorzaken. Vaak bestaan er naast de symptomen ook gevoelens van frustratie, bezorgdheid en een bedrukte stemming, maar die zijn meestal niet de oorzaak van de symptomen.

Functionele symptomen kunnen ontstaan:

1. Na schade of pijn. Mensen met een fysiek letsel (bijvoorbeeld door een verkeersongeluk) zijn meer kwetsbaar voor het krijgen van functionele symptomen.

2. Na een lang of  ernstig ziekbed. Functionele symptomen komen vaak voor bij patiënten die veel last hebben van vermoeidheid.

3. Na narcose, waarschijnlijk door de tijdelijke andere staat waarin de hersenen zich bevonden.

4. Na een periode van dissociatie/paniek aanvallen. Een combinatie met symptomen als een licht gevoel in het hoofd, dissociatie (het gevoel dat dingen om u heen of uzelf ver weg zijn), drukkend gevoel op de borst etc. Soms komen symptomen voor na dissociatieve toevallen.

5. Geen duidelijke aanleiding. Er is niet altijd een duidelijke aanleiding voor de klachten, vergelijkbaar met migraine.