Terwijl dissociatieve insulten vaak voorkomen, is er helaas erg weinig bekend over de behandeling.

Maar, er is de laatste jaren wel vooruitgang in dit gebied. Deze pagina is gebaseerd op onderzoek, maar ook op de ervaring van specialisten.

Voordat u deze pagina leest, is het nuttig om deze twee pagina's eerste te lezen:

1. (Dissociatieve) aanvallen/insulten

2. Begrip van de diagnose

De meerderheid van de patiënten met een dissociatief insult heeft voorafgaand aan de aanval een bepaald gevoel of symptoom. Dit zouden we een waarschuwingsteken kunnen noemen. Dit gebeurt niet iedere keer, en ook niet alle patiënten herkennen het direct. Soms merken ze het pas als ze erop letten. Andere patiënten kunnen het na de aanval niet meer terughalen, maar soms weet een familielid of iemand uit de naaste omgeving het dan nog wel.  

Sommige patiënten hebben dit helemaal niet.

Zo'n gevoel of symptoom voorafgaand aan de aanval kan erg behulpzaam zijn. Het kan worden ingezet om controle over de aanvallen te krijgen.

Tijdens een aanval verliest de patiënt totale controle over zijn lichaam. Het doel van de behandeling van dissociatieve insulten is, om deze controle terug te krijgen en zo de aanvallen minder vaak, minder hevig of uiteindelijk helemaal niet meer te laten plaatsvinden.

Een belangrijke recente studie naar dissociatieve insulten uit Londen laat zien welke waarschuwingstekenen er allemaal zijn. In de studie worden patiënten met dissociatieve klachten vergeleken met patiënten met epilepsie. De studie liet zien dat pijn op de borst, hartkloppingen, kortademigheid, zweten, verminderd gevoel of tintelingen en een gevoel 'gek te worden' veel voorkomen bij dissociatieve insulten.

Deze symptomen passen allemaal bij een verhoogde adrenaline, een stress reactie van het lichaam. Ze worden ook vaak gevonden bij paniekaanvallen. Het zijn symptomen passend bij een zenuwstelsel in verhoogde alertheid.

Tabel 1. Patiënten met dissociatieve insulten hebben vaak symptomen die erop wijzen dat het zenuwstelsel in verhoogde alertheid/paraatheid is, voordat de aanval plaatsvindt. (Uit de volgende studie:  John Mellers and Laura Goldstein. Ictal symptoms of avoidance behaviour and dissociation in patients with dissociative seizures. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry 2006;77:616-621)

Dezelfde studie liet ook zien dat patiënten met dissociatieve insulten veel vaker een angst hebben om alleen naar buiten te gaan, of om op plekken met heel veel mensen te zijn, of op een plaats waar ontsnappen moeilijk is. Dat is vaak zo omdat patiënten zich schamen als ze een aanval zouden hebben op zo'n plek.

Patiënten zijn vaak ook ongerust over de effecten van een aanval. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat ze er niet meer uit komen, of niet de controle niet meer terug kunnen krijgen.

Soms is een dissociatief insult een manier van het lichaam om vervelende gevoels kwijt te raken. Het is niet zo dat de patiënt expres een aanval krijgt, maar de aanvl helpt wel om de vervelende gevoelens en klachten (zoals de symptomen uit de tabel) kwijt te raken.

U kunt zich afvragen, hoe helpt dit allemaal?

Als u kunt herkennen welke symptomen voorafgaan en passen bij een aanval, dan is de kans het grootst dat u de controle terug kunt krijgen.

Daarover meer op de volgende pagina: